​

 

Lise, kişiyi hayata ve bir üst kademeye hazırlar. Yaşamımızdaki en önemli seçimlerden biri olan meslek seçimi için ilk adım, kuşkusuz lise tercihidir.  Lise seçimi, bir bakıma üniversite seçimi anlamına gelir. Doğru lise tercihi, öğrencinin ilgilerine, yeteneklerine ve koşullarına (LGS sınav başarısı, ortaokul başarısı, bulunduğu şehir v.b.) göre yaptığı gelecek planına (Meslek ve üniversite eğitimi) ulaşması için en doğru ortaöğretim seçeneğinde karar kılmasıdır.  Lise tercihi yapmadan önce tercih edilmesi düşünülen okullar hakkında detaylı bilgi alınmalı; ulaşım, ders programları ve müfredat, fiziki donanım, mezunların yönelimleri (yükseköğrenim ya da mesleki) gibi konularda araştırma yapılmalıdır. Bu yazımızda lise türlerini ve özelliklerini ele aldık:

​

FEN  LİSELERİ

Merkezi Sınav Puan ortalaması en yüksek liselerdir. Üniversitede hayatında sayısal bölüm okumak isteyen öğrencilerin sıklıkla tercih ettiği liseler olan Fen Liseleri, üniversitelere nitelikli ve kalifiye bilim insanı yetiştirmek amacıyla kurulmuştur. Fen Liselerinin amacı matematik ve fen alanında yüksek yeteneğe sahip olan öğrencileri, mühendislik ya da tıp gibi sayısal alanlarda hazırlamayı amaçlar.  Fen Liseleri, kendini matematik ve fen bilimleri alanında geliştirmek ve bu konuda ilerlemek isteyen öğrencilerin lise tercihlerinde ilk sıralarda yer alan liselerdendir. Hedefleri konusunda motivasyonları yüksek öğrencilerden oluşan Fen Liseleri, öğrencilerine üniversiteyi kazandırma oranı yüksek olan lise türüdür. Fen liselerinden mezun olan öğrenciler çoğunlukla Tıp, Mühendislik, Eczacılık, Mimarlık gibi sayısal bölümleri tercih etmektedirler.

 

SOSYAL  BİLİMLER  LİSELERİ

Sosyal Bilimler Liseleri, sosyal bilimler ile edebiyat alanında ihtiyaç duyulan bilim insanlarının yetiştirilmesine ön  ayak olmak ve kaynaklık etmesi amacıyla kurulan liselerdir. Sosyal Bilimler Liseleri, sosyal bilimler ve edebiyata olan yetenekleri ve ilgileri yüksek olan öğrencileri bu alanlarla ilgili yüksek öğretim programlarına hazırlar. Lise tercihlerinde Sosyal Bilimler Liselerini seçen öğrenciler, bu liselerde kültürel, bilimsel ve teknolojik alanda gelişmeleri izleyebilecekleri düzeyde Türkçe ve yabancı dil öğrenirler. Öğrencileri sosyal bilimler ve edebiyat alanlarında araştırmaya yönelten, yeni gelişmelere ilgilerini uyandıracak ortamlar hazırlanan Sosyal Bilimler Liselerinde öğrencilerin çağdaş nesiller ve geçmiş nesiller arasında ortak duygular uyandırılmasını sağlarlar. Sosyal Bilimler Liselerinden mezun olan öğrenciler toplumun kültürel ve ekonomik anlamda gelişmesine ve ilerlemesine katkı sağlayacak, Türk kültür ve sanatını anlayıp yorumlayabilecek, yeni bilgi ve projeler üretilecek birey yetiştirmeyi hedefler. Sosyal Bilimler lisesinden mezun olan öğrenciler yükseköğrenimde daha çok Hukuk, Siyaset Bilimi, Coğrafya, Edebiyat, Kamu Yönetimi gibi pek çok bölümleri tercih etmektedir.

 

ANADOLU  LİSELERİ

Anadolu Liselerinde öğrenciler Türkçe, Matematik,  Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler ile Yabancı Dil alanlarında akademik eğitim alırlar. Anadolu Liselerinin amaçları, bu alanlarla ilgili olarak dünyadaki gelişmeleri izleyebilecek seviyede nitelikli bireyler yetiştirmektir. Anadolu Liselerinde okuyan öğrenciler yabancı dil olarak İngilizcenin yanı sıra Almanca ve Fransızca dersleri de alırlar. Merkezi yerleştirme ile alan nitelikli Anadolu Liseleri dışında yerel yerleştirme ile de öğrenci alan Anadolu liseleri vardır. Anadolu Lisesinde seçilen alanlar; Sayısal, Eşit Ağırlık, Sözel ve Yabancı Dil’dir. Anadolu Lisesi mezunları; Sayısal alanından ( Tıp, Eczacılık, Mühendislik vb.), Eşit Ağırlık alanından (Hukuk, İşletme, Psikoloji vb.), Sözel alanından (Halkla İlişkiler, Gazetecilik, Tarih vb.), Yabancı dil alanından (İngiliz Dili ve Edebiyatı, Mütercim ve Tercümanlık vb.) birçok bölüme yerleşmektedir.

 

MESLEK  LİSELERİ

Meslek Liseleri, sanat ve meslek okullarının tümüne verilen genel bir isimdir. Meslek Lislerinde öğrencilere genel kültür dersleri ile birlikte teknik ya da endüstri alanında mesleki formasyon verilmektedir. En az bir yabancı dilin öğretildiği Meslek Liselerinde öğrenciler hayata ve seçecekleri yükseköğretim programına hazırlanırlar. Meslek Liselerinden mezun olan öğrenciler alanları ile ilgili yüksek öğretim programlarına daha rahat girebilmektedirler. Mezun oldukları bölümle ilişkili olarak ustalık belgesinin sahip olduğu yetki ve sorumlulukları içeren İş Yeri Açma Belgesi verilmektedir. İşyerlerine teknisyen unvanı ile başlayabilirler.

 

SPOR  LİSELERİ

Spor Liseleri öğrencilerin erken yaşta spora yönlendirilmesi, spor alanında yetenekli öğrencileri yetenekleri doğrultusunda ilerlemelerini ve gelişmelerini sağlamak, okullarda sporun tabana yayılmasını sağlamak, sporda yetenekli öğrencilerin keşfedilmesini sağlamak, verilen 4 yıllık eğitim sonunda bilinçli elit ve ahlaklı sporcuların ortaya çıkmasını sağlamak amacıyla eğitim veren Anadolu Lisesi statüsünde liselerdir. Spor liselerinde öğrenciler seçtikleri branşlarda uzmanlaşmak amacıyla eğitim görürler. Ulusal ve uluslararası spor müsabakalarında ve spor camiasında Türkiye'yi temsil edecek sporcu yetiştirmeye yönelik Spor Liseleri üniversitelerin Spor Bölümlerine de öğrenci hazırlamaktadır. Üniversitelerde Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’na ön hazırlık niteliği taşıyan spor liselerine başvuru için LGS şartı aranmamaktadır. Spor liselerine öğrenciler özel yetenek sınavı ile alınmaktadır. Kayıt sonrasında yapılan öğrenci alımında yetenek sınavı yapılmaktadır. Yetenek sınavında 50 ve üzerinde puan alan öğrencilerin aldıkları yetenek sınavı puanının % 70'i ile ortaokul başarı puanının %30'u alınır ve 100 tam puan üzerinden değerlendirme ve sıralama yapılır. Sıralamada en yüksek puanı alan öğrenciden başlanarak öğrenci alımı gerçekleşmektedir. Gençlik ve Spor Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı arasında yapılan iş birliği ile spor liselerinde öğretim programları revize edilmiştir. Spor Liseleri öğrencilerinden mezun olan öğrencilere birinci kademe antrenörlük, yardımcı antrenör belgesinin verilmesi sağlanmaktadır. Spor Liselerinden mezun olan öğrencilere spor tesislerine yönetici, kulüp yöneticisi gibi unvanlarda istihdam sağlanır.

​

ANADOLU İMAM-HATİP LİSELERİ

İmamlık, Hatiplik ve Kur’an Kursu Öğreticiliği konularında görevli elemanları yetiştirmek üzere hem mesleğe hem de yükseköğretime hazırlayan ortaöğretim kurumlarıdır. Anadolu liselerinde verilen temel derslere ek olarak dini dersler de müfredata eklenmiştir. Öğretim süresi 4 yıldır. Merkezi yerleştirme ile öğrenci alan Anadolu İmam Hatip Liseleri dışında yerel yerleştirme ile de öğrenci alan Anadolu İmam Hatip Liseleri vardır. Anadolu İmam-Hatip Liselerinden mezun olanlar, hem kendi alanlarında (İlahiyat gibi) hem de diğer alanlardaki kazandıkları yükseköğretim programlarına devam edebilirler. (Proje İmam Hatip Liselerinde imam hatip liselerinde okutulan mesleki derslerin yanı sıra sosyal bilimler ve fen lisesi müfredatı uygulanmaktadır.)

 

GÜZEL SANATLAR LİSELERİ

Güzel Sanatlar Lisesinin amacı; yetenekli olan öğrencilerin yaratıcı, yapıcı ve yorum yeteneklerini geliştirmek, öğrencileri yetenekleri doğrultusunda araştırıcı ve geliştirici çalışmalara yöneltmektir. Müzik, Halk Müziği, Sanat Müziği ve Görsel Sanatlar bölümleri vardır. Seçilen bölüme yönelik dersler müfredatta ayrıca verilmektedir. Bu okullara yetenek sınavı ile öğrenci alınmaktadır. Yetenek sınavında 50 (elli) ve üzerinde puan alanların; yetenek sınavının % 70’i ile ortaokul başarı puanının % 30’u alınarak 100 (yüz) tam puan üzerinden puan üstünlüğüne göre değerlendirme ve sıralama yapılarak öğrenci alınmaktadır. Yetenek sınavı ilen öğrenci alan liseler için ayrıca yetenek sınavı ile öğrenci alan başvuru kılavuzu yayınlanmaktadır. Yetenek sınavı takvimi ve alım şartları için kılavuz incelenmelidir. Güzel Sanatlar Lisesinden mezun olanlar daha çok konservatuarları, ilgili bölümün eğitim fakültelerini (müzik öğretmenliği, resim öğretmenliği vb.) grafik tasarım gibi alanları seçmektedirler.

​

YABANCI LİSELER

Öğretim dili yabancı olan ve hem MEB müfredatını hem de bağlı oldukları ülkenin müfredatını bir arada veren okul türüdür. Amacı; anadili gibi yabancı dil konuşan bireyler yetiştirmek ve öğrencilerine yurtdışında okuma imkanı sağlamaktır. Ülkemizde Amerikan, Fransız, İtalyan, Avusturya, Alman liseleri bulunmaktadır. Hazırlık sınıfı ile eğitim 5 yıldır. Merkezi Sınav Puanı esas alınarak kendi yönetmeliklerine göre öğrenci almaktadır. O nedenle ilgili okulun alım şartları okuldan öğrenilmeli ve duyuruları takip edilmedir.

​

​